21 stycznia 2022, 16:24
Drodzy czytelnicy dziś troche o okresie wczesnym w działalności Freuda
W tym czasie Freud podjął wysiłek sformułowania teorii i terapii nerwic oraz zapoczątkował ogólne rozważania dotyczące psychiki. Bezpośredni wpływ na rozwój jego koncepcji mieli Brücke i Charcot. Od pierwszego przejął swoisty determinizm (zjawiskami psychicznymi rządzi zasada przyczynowości), natomiast od drugiego — zainteresowanie nerwicami jako chorobami nieorganicznymi o podłożu psychicznym. W 1893 wraz z Breuerem opublikował pierwszą pracę dotyczącą zaburzeń o charakterze nerwicowym Über den psychischen Mechanismus hysterischer Phänomene (Vorläufige Mitteilung); została ona następnie włączona jako część wstępna do kolejnej rozprawy, także ich wspólnego autorstwa, Studien über Hysterie (1895). Zaprezentowane tam wywody zostały w dużej mierze oparte na danych klinicznych czerpanych z 5 charakterystycznych przypadków chorobowych. W rozprawie tej znajdują się także wstępne idee o rozszczepieniu umysłu oraz o treściach świadomych i nieświadomych. Nerwica została przedstawiona jako kompromisowy rezultat walczących ze sobą sił psychicznych (pamiętania, represji i oporu) oraz traumatycznego wydarzenia zewnętrznego. Początkowo Freud był przekonany, że owym traumatycznym wydarzeniem było uwiedzenie dziecka przez dorosłego. W 1897 rezygnował z „teorii uwiedzenia”; nie zmienił jednak przekonania, że nerwice są związane z zakłóceniem funkcji seksualnej, a ich źródło leży w dzieciństwie chorego. Z teorią nerwicy jest ściśle związana koncepcja jej terapii: od sugestii hipnotycznej poprzez katharsis do metody wolnych skojarzeń. Metoda ta jest również uważana za ważne narzędzie diagnostyki psychoanalitycznej. W przekonaniu Freuda elementem terapii jest przeniesienie określające sytuację zachodzącą w procesie terapii, kiedy to uczucia i fantazje życzeniowe z przeszłości pacjenta są kierowane na analityka. Przeniesieniu towarzyszy kontrprzeniesienie, tzn. uczucia i fantazje życzeniowe z przeszłości analityka zostają przeniesione na pacjenta. W 1895 Freud opracował zarys teorii psychologii Entwurf einer Psychologie, w którym usiłował zrekonstruować neurofizjologiczną podstawę zjawisk psychicznych. Zrezygnował jednak z tej drogi poszukiwań (praca została opublikowana pośmiertnie 1950). Istotnymi elementami wyznaczającymi rozwój poglądów Freuda, a w konsekwencji przejście do kolejnego okresu, była autopsychoanaliza oraz intelektualna przyjaźń z berlińskim lekarzem W. Fliessem.
Do kolejnego wpisu, gdzie będzie mowa o okresie dojrzałym